Muzeum Historii Katowic - Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego
14 XI 2024
Od diaspory do Państwa Izrael. W 140. rocznicę Konferencji Katowickiej
Konferencja naukowa
Muzeum Historii Katowic
Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego
W drugiej połowie XIX wieku społeczność żydowska zaczęła odgrywać bardzo ważną rolę w rozwoju Katowic, angażując się w życie polityczne, społeczne i kulturalne. Jej rola i znaczenie były także ponadregionalne, o czym świadczy chociażby wydarzenie zorganizowane w listopadzie 1884 roku, które przeszło do historii pod nazwą Konferencja Katowicka. Do miasta przybyli wówczas przedstawiciele społeczności żydowskiej z terenów wschodniej i zachodniej Europy, aby ustalić plan wspólnego działania związanego z rozpowszechnieniem idei osadnictwa żydowskiego w Ziemi Izraela oraz zainteresowaniem opinii publicznej w Europie trudną sytuacją ich współwyznawców na terenie Imperium Rosyjskiego. Tematyka organizowanej w 140. rocznicę tego spotkania XXIII Katowickiej Konferencji Naukowej będzie dotyczyć przede wszystkim dziejów społeczności żydowskiej na Górnym Śląsku i w samych Katowicach, jednak z uwzględnieniem szerszych europejskich kontekstów historycznych i geograficznych.
Katowice, budynek główny MHK (ul. Szafranka 9), 14 listopada 2024
9.00. –9.20. Powitanie
9.20–9.50. dr Barbara Kalinowska-Wójcik (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Wprowadzenie do tematyki Konferencji Katowickiej oraz przedstawienie publikacji
„W Katowicach się urodziła miłość do Syjonu. Konferencja Katowicka protosyjonistów w 1884 roku – źródła, wydarzenia, postacie, rocznice”
9.50.–10.10. dr hab. Jacek Surzyn, prof. UIK (Uniwersytet Ignatianum w Krakowie)
Syjonizm jako przykład nacjonalizmu w ujęciu filozoficznym
10.10.–10.30. prof. dr hab. Łukasz Tomasz Sroka (Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie)
Migracja Żydów polskich do Ziemi Izraela/Państwa Izraela. Motywy i konteksty - próba zakreślenia obszaru naszej niewiedzy
10.30.-10.50. Przerwa
10.50.–11.10. prof. dr hab. Janusz Spyra (Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie)
Syjonizm na Śląsku Cieszyńskim pod koniec XIX i na początku XX wieku
11.10.–11.30. dr Sławomir Pastuszka (Pszczyna)
Chilus Mendelssohn – przyczynek do biografii
11.30.–11.50. Piotr Hnatyszyn (Muzeum Miejskie w Zabrzu)
Organizacje syjonistyczne i obóz He Chaluc w przedwojennym Zabrzu
11.50.–12.10. dr Aleksandra Namysło (Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Historii Polski)
Na górze róże, na dole cytryny, bądź wierną Żydówką i jedź do Palestyny. Nielegalna emigracja dzieci z żydowskich domów dziecka w województwie śląskim po II wojnie światowej
12.10.–12.40. Dyskusja i przerwa
12.40.–13.00. dr Zofia Kusztal (Archiwum Urzędu Miasta Katowice)
Koszerna wieprzowina? – historia katowickiego kaszrutu
13.00.–13.20. dr Weronika Pawłowicz (Biblioteka Śląska w Katowicach)
Prudnicki przedsiębiorca i bibliofil Max Pinkus oraz fragment jego kolekcji w zbiorach Biblioteki Śląskiej w Katowicach
13.20.–13.50. Aleksandra Janus (Biblioteka Śląska w Katowicach)
Księgozbiór Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Katowicach w zbiorach Biblioteki Śląskiej: analiza kolekcji książek w języku jidisz
13.50.–14.10. Julia Wild (Instytut Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej)
Tajemniczy ogród - o cmentarzu żydowskim w Katowicach
14.10.–14.30. Joanna Tofilska-Dzióbek (Muzeum Historii Katowic)
Katowiccy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata (komunikat)
14.30.–15.00. Dyskusja i podsumowanie konferencji
